Không đậm đà như lẩu mắm, cũng không nổi tiếng như lẩu cá linh bông điên điển, nhưng lẩu cua đồng vẫn được nhiều người ưu ái lựa chọn, nhất là trong những ngày nắng nóng như hiện nay. Món ăn dân dã này có nhiều ở các tỉnh miền Tây, tùy từng địa phương mà được biến tấu với các thành phần khác nhau như: cua đồng, tôm, ghẹ, các loại rau... tuy nhiên, dù có biến tấu như thế nào đi nữa nó vẫn giữ được hương vị ngọt thanh mát đặc trưng của cua đồng. 

Cua đồng thuộc lớp giáp xác, bộ mười chân. Cua đồng thường gặp ở nơi nước ngọt, ao, hồ, ruộng, sông, suối. Cua ở hang, hang cua là những ổ tròn sâu đến 3 - 4 tất, nằm theo chân bờ ruộng.  Cua đồng là một món ăn dân dã, bình dị của người Việt Nam và là những món ăn quen thuộc vào những tháng cuối hè đầu thu thời điểm cua béo nhất. Món ăn từ cua thông dụng nhất có lẽ là bún riêu cua, cua đồng luộc chấm muối tiêu chanh kèm rau râm.

Mùa cua đồng ở miền Tây thường vào khoảng tháng 6 đến tháng 7. Những con cua đồng chắc nịch to bằng nắm tay, được rửa sạch bùn đất, tách mai, bỏ yếm, giã nhuyễn nấu lấy gạch cua rồi được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, trong đó lẩu cua đồng rất được ưa chuộng.

Món " lẩu cua đồng " có lẽ món ăn nổi bật giữa các món khác vì nó là một bản hòa tấu của các sản vật từ đồng ruộng phương nam. Nó là một món ăn đậm chất đồng quê với những nguyên liệu quen thuộc nhưng lại rất lạ miệng. Ở miền Nam với thời tiết ấm nóng quanh thì lẩu cua đồng  là một món ăn rất lý tưởng.

Đúng như tên gọi, nguyên liệu chính tạo nên hương vị cho món ăn chính là cua đồng. Những con cua đồng to bằng cườm tay vừa mới được bắt lên từ đồng ruộng được rửa sạch, tách yếm, lấy gạch cua để riêng, sau đó giã nhuyễn cua, luộc kỹ cua với nước, cho vào nồi và thêm ít muối, đường vào nấu sôi. Khuấy nhẹ để riêu cua kết lại, vớt để riêng ra bát, phần nước được sử dụng làm nước lẩu.

Tùy vào từng địa phương mà món ăn này được biến tấu khác nhau về các nguyên liệu ăn kèm. Nếu như thưởng thức món lẩu riêu cua đồng ở Đồng Tháp, bạn sẽ được ăn món lẩu này với các thành phần tôm, giò, bông bí, đọt nhãn lồng, rau trai... có vị nhẫn nhưng lại thanh mát, rất thích hợp trong những ngày trời nắng nóng. Nhưng nếu thưởng thức món này ở vùng Kiên Giang, Bạc Liêu thành phần nguyên liệu lại rất phong phú với ghẹ tươi, cá bống mú, tôm, chả, rau mồng tơi, nấm... vừa tăng thêm vị ngọt tự nhiên vừa thanh mát lại không tạo cảm giác ngấy cho người ăn.

Lẩu cua đồng có vị thơm nồng của cua, đậm đà của nước dùng, chua nhẹ thanh và ngọt dịu, cùng với sự kết hợp của nhiều nguyên liệu khác tạo nên một hương vị hấp dẫn. Trong những ngày nắng nóng như hiện nay, được thưởng thức hương vị thơm ngon, thanh mát của nồi lầu cua đồng bốc khói thì không còn gì lý tưởng bằng. Nếu có dịp về miền Tây thời điểm hiện nay, bạn đừng nên bỏ qua cơ hội thưởng thức món ăn ngon miệng này.