Bún mắm có nguồn gốc từ Cambodia, được nấu từ mắm bù hốc. Khi sang đến Việt Nam thường được nấu bằng mắm cá linh hay cá sặc, đây là các lọai cá có nhiều tại miền Tây, các tỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng. Món ăn này ngon từ sợi bún trắng trong, tròn tròn, mềm; và ngon hơn nữa nhờ nước lèo, chất mắm, nguyên liệu thơm ngon, đậm chất. Món bún mắm của người miền Tây có vị ngọt, đậm đà và được xem là một món ăn mang nét đặc trưng.

Món ăn này thường được gọi chung là bún mắm miền Tây, tuy nhiên món này lại được chia ra nhiều trường phái khác nhau như bún mắm Cần Thơ, An Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng… Trong đó, bún mắm Bạc Liêu cũng nổi danh không kém nhờ hương vị mộc mạc nhưng thành phần thì khá hào phóng.

Trước đây, bún mắm là một món ăn dân dã và được chế biến giản dị, nó thường được dùng cho những bữa ăn nhanh. Con mắm được nấu rã ra, sau đó lọc lấy phần nước trong, cho thên một ít đường, hành sả và dùng chung với bún. Về sau để tăng hương vị và độ phong phú cho bún mắm, người ta cho thêm miếng cá, tôm, mực và heo quay.

Mắm để nấu bún là loại mắm cá linh ngon. Mắm được nấu sôi cho cá rã ra, lọc mắm qua rây lấy nước, bỏ xương. Cá lóc làm sạch cắt ra nhiều khúc, đầu cá, đùm ruột gan mỡ béo ngậy cũng được tận dụng (có thể hấp hoặc nấu trong nồi nước lèo đến chín vừa tới rồi vớt ra đĩa), xương lợn cũng mang thả trong nước lèo cho có vị ngọt. Sả băm nhuyễn, nấm rơm, cà tím cắt khúc vừa ăn tăng thêm chất lượng thơm ngon, đậm đà của nồi nước lèo.

Nước lèo được nấu chỉ lấy cốt từ cá linh, cá sặc đồng có mùi vị đặc biệt; và lấy chất ngọt từ con cá lóc hay xương lợn… Nồi nước lèo sôi thơm phưng phức được chan vào tô bún cho ngập nước. Để cọng bún mềm và nóng, bạn có thể chần bún qua một lần rồi đổ nước lèo trở lại nồi. Sau đó, bạn xếp miếng cá hấp, lát thịt ba rọi, tôm, mực, cà tím, chả nhồi ớt đỏ bên trên, kèm theo rau thơm... Món ăn nhờ vậy sẽ thêm phần hấp dẫn, đẹp mắt và ngon miệng.

Rau ăn với bún mắm cũng là những loại rau như: hoa chuối thái mỏng, giá, rau muống bàu, hoa súng, và rau đắng… Thưởng thức một tô bún thơm phức mùi mắm, dùng kèm các loại rau "hương đồng gió nội" như cảm nhận trọn vẹn cái tình, cái nghĩa ngọt ngào của miệt sông nước miền Tây.