hành trình mien Tay thưởng thức cá kèo là đặc sản của miền Tây Nam bộ, thường sống ở vùng sông nước lợ. Cá kèo tuy nhỏ con nhưng ít xương, thịt mềm và rất ngọt, có thể chế biến được nhiều món ăn ngon miệng. Cá kèo thịt ngọt và thơm, nổi tiếng lành và sạch lại dễ chế ra nhiều món ngon, từ chiên, kho, cho tới nướng, lẩu… Cá kèo nấu lá giang với vị chua thanh rất lạ miệng hấp dẫn người ăn. Cá kèo nướng lại quyến rũ thực khách vì hương vị thơm nức.

Chế biến những món ăn từ cá kèo rất đơn giản, quan trọng là phải biết cách làm sạch lớp nhầy bên ngoài bề mặt da cá. Cá kèo sau khi mua về, cho vào rổ, dùng lá sả chà sát cá thật kỹ và rửa sạch lại bằng nước muối để loại hết chấy nhầy bên ngoài. Ngoài ra, bạn có thể cho cá vào túi lưới cùng một ít muối và chà thật kỹ, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Điều cần lưu ý là tránh làm vỡ mật và ruột, đây là hai phần béo và mát nhất của cá kèo, đem lại sự hấp dẫn cho người ăn.

Cá kèo kho tiêu là món ăn bình dị rất phổ biến ở miền Tây Nam bộ.

Trong những ngày mưa lạnh, chỉ cần nồi cá kèo kho rau răm ăn với cơm trắng nóng hổi là ăn mãi không chán. Cá rửa sạch, để ráo, sau đó ướp với hành tím băm nhỏ, đường, nước mắm, muối, bột ngọt, tiêu, nước màu và ít rau răm cắt nhuyễn. Để khoảng 30 phút cho cá thấm, cho ít dầu ăn vào trộn đều. Dùng nồi đất, xếp lớp rau răm còn nguyên vào đáy nồi để khi kho cá không bị cháy, xếp cá lên trên. Bắc nồi lên bếp để lửa lớn, khi cá sôi thì vặn lửa nhỏ, kho riu riu đến khi cá sệt lại là được. Rưới thêm một ít dầu ăn phi tỏi vàng lên cá rồi tắt bếp. Khi dọn nên để nguyên cá trong nồi đất.

Lẩu cá kèo.

Trong cái lạnh của Sài Gòn những ngày cuối năm, còn gì thích thú hơn khi được thưởng thức nồi lẩu cá kèo lá giang bốc khói cùng bạn bè. Nước dùng nấu bằng xương lợn, hầm cho đến khi xương mềm, vớt bọt cho nước trong. Lá giang lựa lá non, nhặt và rửa sạch rồi vò nát để lá ra vị chua. Bắc nồi lên bếp, cho ít dầu ăn rồi cho hành tỏi băm nhuyễn vào phi thơm, sau đó đổ nước dùng vào, nấu sôi, nêm nếm gia vị rồi cho lá giang vào, gia giảm lá để độ chua vừa khẩu vị. Cá kèo sau khi làm sạch được cho vào nồi nước lẩu đang xôi, cho lá giang vào, nêm lại gia vị cho vừa ăn, nước lẩu có vị chua thanh nhưng hơi ngọt là được. Lẩu cá kèo lá giang được ăn kèm với bún tươi và các loại rau như:  rau muống, rau nhút, rau đắng, giá, hoa chuối... 

Nếu thích món chiên, bạn hãy làm cá kèo chiên giòn. Cá kèo để ráo, ướp chút bột nêm cho thấm rồi lăn qua bột chiên xù. Cho cá vào chảo dầu chiên với lửa lớn, nhiều dầu. Cá chín vàng vớt ra để ráo dầu rồi đặt lên đĩa có lót lớp rau đắng, chấm với nước mắm me. Làm nước mắm me: me hòa tan với nước ấm, giằm cho ra chất chua, lọc bỏ hột và xác, thêm ít đường và nước mắm vào, nêm sao cho có vị chua ngọt. Cho ớt và tỏi băm nhuyễn vào trộn đều.

Món cá kèo nướng cũng rất thơm ngon. Ướp cá kèo với muối ớt, để một lúc cho thấm. Dùng que tre nhỏ, xiên dọc theo chiều dài thân cá và nướng trên bếp than hồng. Cá kèo có lớp da mỏng nên rất dễ chín, vì vậy khi nướng bạn nhớ trở đều tay để tránh làm cháy cá, không ngon. Ăn cá kèo nướng không thể thiếu chén mắm me, vị ngọt của thịt cùng với vị chua của me làm món ăn thêm ngon miệng.

Cá kèo nướng muối ớt chín vàng thơm nức rất hấp dẫn.

Món cháo cá kèo tuy đơn giản nhưng dễ ăn khi trái gió trở trời. Nấu nồi cháo trắng vừa nhừ, cho cá kèo vào rồi nêm nếm gia vị muối, đường, bột ngọt, hạt nêm và nước mắm cho vừa ăn. Múc ra tô rắc ít hành ngò và tiêu vào, thêm vài cọng gừng xắt sợi, chanh, ớt là đã có một tô cháo nóng hổi “vừa thổi vừa ăn”. Ăn cháo cá kèo, bao nhiêu mệt mỏi chợt tan biến, trong người cảm thấy thật khỏe khoắn và đầy đủ năng lượng cho ngày làm việc mới.